VERSLAG UIT EEN STEMBUREAU

Gemeenteraadsverkiezingen 2018, woensdag 21 maart 2018, ‘s morgens 07:00 uur: Jan Huizinga (Gasteren), Harrie Veldman (Gasteren), Jeen de Vries (Schipborg) en John van der Kaap (ook uit Gasteren) melden zich bij Dorpshuis de Gasterije in Gasteren,  Stembureau 20 van de Gemeente Aa en Hunze. De indeling van het stemlokaal is gewijzigd want dorpshuisbeheerder Marchinus Giezen heeft, in tegenstelling tot voorgaande jaren, de inrichting van het stemlokaal voor z’n rekening genomen.

Vol verve richten de 4 stembureauleden het stemlokaal verder in: een bord buiten, hier en daar een bordje “Stembureau”, de nog lege stembiljetten tellen, formulieren klaarleggen, taken verdelen. Nauwelijks klaar met de voorbereiding, meldt zich om 7:28 uur de eerste kiezer. Protocollen zijn er niet voor niets en dus moest deze kiezer even wachten tot 07:30 uur. Om 08:00 uur hadden al 10 kiezers hun stem uitgebracht en ook hun mening over het referendum aan het biljet toevertrouwd.

Dan begint het lange wachten. Het ziet er somber uit, de 374 potentiële kiezers lijken vooralsnog weg te blijven. Jan Huizinga belt conform protocol om 10:00 uur naar het Gemeentehuis: 27 maal is er een stem uitgebracht. De vraag is: is het “al 27 maal” of “slechts 27 maal“?

Om 12:30 uur volgt een aangename afleiding: Marchinus komt de lunch brengen. Met het bord op schoot begroeten de vier stembureauleden nog zo’n 10 kiezers. Om 14:00 uur: weer belt Jan Huizinga het aantal kiezers door: 90 uitgebrachte stemmen. De opkomst in Gasteren is op dat moment ongeveer 25% van de 374 stemgerechtigde dorpsgenoten; de geluiden uit het land komen daarmee overeen. Het viertal achter de tafel, ieder doet voor zich een eigen voorspelling: 70%, 70%, 65% en 60%.

In de loop van de middag rijdt er een wit-blauw Volkswagenbusje door de Gagels. De luidspreker duidt er op dat het de dorpsgenoten oproept tot stemmen (… voor een bepaalde partij?). Nee, het zijn burgemeester Piet van Dijk en drie medewerkers van het gemeentehuis. Ze bezoeken alle stembureau’s, delen fruit uit en een bonbon. Hun bezoek doorbreekt de stilte van de middag.

Tweemaal moet het stembureau “Neen” verkopen: in het ene geval kan de kiezer geen (kopie van de) ID-kaart laten zien van degene die hem/haar gemachtigd heeft een stem uit te brengen; het andere geval betreft een kiezer die geen inwoner van de Gemeente Aa en Hunze is en dus geen gemachtigde voor onze dorpsgenoot mag zijn. Het “Neen” klinkt streng, dat is het ook: maar dit soort besluiten voorkomt nou eenmaal fraude.

Vanaf 15:00 uur (met op dat moment slechts 103 uitgebrachte stemmen) wordt het plotsklaps drukker. Zelfs zo druk dat er een enkele maal mensen in de rij moet staan voor ze hun stemkaarten krijgen uitgereikt. In amper drie uur tijd brengen 76 dorpsgenoten hun stem uit. Ondertussen genieten de stembureauleden in twee ploegen van een heelijk avondmaaltijd, bereid door Marchinus; ze laten zich de harricots-vert, schnitzel en gebakken aardappeltjes goed smaken. Tussen 20:00 uur en 21:00 uur weten nog 10 dorpsgenoten de weg te vinden naar de stembus. Om 21:00 uur gaat de deur van het stemlokaal dicht. De opkomst ligt met 374 stemgerechtigden op circa 67,5%; een goede score. En dan begint de telling.

De telling begint met het leegstorten van de stembus. Elk van de zes opgestelde tafels is voorzien van twee A4tjes: de ene met daarop de naam van een politieke partij en de andere met daarbij de toevoeging “lijsttrekker”. De stembureauleden controleren de opengevouwen stembiljetten op “ongeldig” en indien goed-bevonden, leggen ze de stembiljetten op de juiste tafel/stapel. Slechts één stembiljet is ongeldig gemaakt: het is gekenmerkt met een grote “X“. Zodra alle stembiljetten op de juiste stapel liggen, begint het tellen. Dat is een spannend moment: want het aantal kiezerspassen moet overeenkomen met zowel het aantal in de stembus gedeponeerde stembiljetten als met het aantal uitgebrachte stemmen. De stembureauleden hebben hun werk nauwkeurig gedaan: 252 kiezerspassen, 252 stembiljetten gebruikt, 252 stembiljetten zijn er in de stembus gedaan en 252 stembiljetten liggen op tafel. Jan Huizinga belt voor de derde en laatste maal de stand van zaken door aan het Gemeentehuis; daarna stelt hij het Proces Verbaal voor de Gemeenteraadsverkiezingen in Gasteren op. Tot slot volgt de telling van het referendum; deze klus is in no time geregeld.

Om 22:20 uur is het werk gedaan. De vier stembureauleden sluiten af met een fris drankje in Gast En Zo en gaan daarna moe en tevreden naar huis. Behalve Jan Huizinga: hij brengt de tassen met enveloppen nog naar het gemeentehuis in Gieten.

De Uitslag

Gasteren kent 374 kiesgerechtigden. Dorpsgenoten brachten 252 stemmen uit waarvan 1 ongeldig. De opkomst was 67,5%. De uitslag:

CGB: 105 waarvan 51 voor de lijsttrekker; PvdA: 21 waarvan 15 voor de lijsttrekker; VVD: 25 waarvan 17 voor de lijsttrekker; D’66: 18 waarvan 8 voor de lijsttrekker; GL: 70 waarvan 33 voor de lijsttrekker; CDA: 12 waarvan 9 voor de lijsttrekker.

Gasteren stemde als volgt over het referendum “Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017”: 103 voor, 114 tegen, 15 blanco en 2 ongeldig.